Havenlaan

300 platanen op het nippertje gered, 1.500.000 kasseien dreigen te verdwijnen

DE MOUWEN OPSTROPEN

Posted on | september 10, 2015 | No Comments

Werk genoeg!De Havenlaan is een industrieweg door het oude havengebied, ontworpen in 1903 om de gekende site van Thurn en Taxis te bedienen, bedoeld voor intens, zwaar en langzaam verkeer. Ondanks het gebrek aan onderhoud doorstond deze laan, gebouwd met anderhalf miljoen kasseien in porfier de tand des tijds. De laatste havenweg die in België in zijn oude staat bewaard is gebleven.

Hoewel de regels van de kunst van het stevig kasseien leggen op zand een beetje in de vergetelheid zijn geraakt1, bestaat de technische oplossing voor het renoveren van de laan. De oplossing ligt in feite voor de hand.

Renovatie ligt voor de hand om sociale en om economische redenen:

In haar regeerakkoord legt de gewestregering bijzonder veel nadruk op de werkgelegenheid en dat is fantastisch.

In tegenstelling met een wijdverbreid idee is het niet de onderneming die werkt schept maar de klant. Dat ondernemingen niet voor werk zorgen, komt gewoon dat omdat ze zelf geen meester zijn over hun orderboekjes. Krijgt het veel bestellingen, dan zal een bedrijf – wellicht – voor werkgelegenheid zorgen om aan de vraag van zijn klanten tegemoet te komen. De bestellingen hangen uitsluitend af van de betalingscapaciteiten van de klant.

Wat Openbare Werken betreft zijn wij, het gewest, de klant.

We beschikken over een goudmijn aan werkgelegenheid die niet naar lageloonlanden te verhuizen is, voor laaggeschoolde werknemers, voor kasseileggers.

Wij kunnen als klant opleggen wat onze voorwaarden zijn.

  • Voorwaarden in verband met de technische uitvoering. Wij kunnen in het lastenboek verplichten dat het gebeurt via de traditionele methode van kasseien leggen op zand;
  • Voorwaarden in verband met de aanwerving van laaggeschoolde werknemers. Wij kunnen in het lastenboek verplichten dat er stages komen voor kasseileggers in opleiding;
  • Voorwaarden in verband met het hergebruiken van het bestaande materiaal.

We zijn perfect in staat om voldoende kasseileggers op te leiden. En als de gewestelijke opleidingsdienst van ACTIRIS (Bruxelles Formation) dit zou doen, zou het waarschijnlijk de enige instelling zijn in Europa die werknemers opleidt die de oude techniek van het kasseileggen beheersen. Als onze voorwaarden zouden opgelegd worden bij Openbare aanbestedingen, dan zou dat de kandidaten (Brusselaars) meteen ook een concurrentievoordeel geven.

Het enorme voordeel van de traditionele aanleg met kasseien op zand is dat de kasseien in porfier – een Belgische, zeer harde rotssteen – onbeperkt herbruikbaar zijn. Ze moeten wel om de twintig jaar opnieuw opgehoogd worden, maar telkens een nieuwe laag asfalt zou regelmatiger moeten gebeuren. Een steenweg zoals de Havenlaan opnieuw aanleggen bezorgt 9 maanden lang werk aan 10 kasseileggers, om de twintig jaar. De voorrang geven aan een arbeidsintensieve oplossing met plaatselijke arbeiders boven een machinale oplossing, uitgevoerd door een bedrijf van buiten Brussel, dat betekent kiezen voor de bevordering van emancipatie door werk van Brusselaars, in plaats van het geld te laten wegvloeien naar beton- en asfaltlobby’s. Dat kost niet noodzakelijk meer (20 euro/m2, of € 600.000). Voegen we hier nog aan toe dat er in Brussel heel wat werven zijn waar er kasseien gelegd moeten worden, niet alleen in het historische stadscentrum, maar ook voor de parkeerstroken langs de wegen in tal van bewoonde buurten. Stuk voor stuk werven die dus voor heel wat werkgelegenheid kunnen zorgen voor Brusselaars.

Renovatie ligt voor de hand om milieuredenen en om redenen van mobiliteit:

De traditionele methode van het leggen van kasseien op zand is zeer duurzaam. Als de kasseien op zand liggen en niet in cement verzopen worden, zijn ze immers onbeperkt opnieuw te gebruiken. Een niet onbelangrijke besparing van grondstoffen (bijna 7000 m3 beton in het geval van de Havenlaan) en verder een belangrijke besparing op transport (het materiaal is immers al ter plaatse), zonder nog te spreken van de enorme energiebesparing (energie verbruikt voor het maken van cement, dat wordt gemaakt van kalksteen die wordt gebrand aan hoge temperatuur)2.

De Havenlaan ligt in een industriële wijk met een aantal voor het gewest noodzakelijke functies, onder meer voor de bevoorrading van allerlei grondstoffen. In deze wijk komt ook het bedrijvencentrum Greenbizz, in afwachting – wie weet – van een opleidingscentrum (dat meteen ook de deuren kan openzetten voor de leerling-kasseileggers, ach wat zit de wereld toch mooi in elkaar), speciaal bedoeld voor beroepen in de bouw op het nabijgelegen terrein van de Haven van Brussel. In deze wijk zijn brede wegen nodig, waarop vrachtwagens gemakkelijk kunnen manoeuvreren en het doorgaand verkeer wordt vertraagd. Dat is nu net wat kasseien doen, als natuurlijke snelheidsremmers.3

We willen er ten slotte op wijzen dat de aanleg met kasseien helemaal niet betekent dat de fietspaden moeten verdwijnen. Er zijn nu fietspaden en die zorgen perfect voor een vreedzaam samenleven van fietsers en voetgangers die ze ook gebruiken.

Renovatie ligt ten slotte voor de hand omdat die de Brusselaars hun waardigheid teruggeeft.

De Havenlaan is getuige van een tijd waarin de stad manueel werd gebouwd. De stad is het werk van mensenhanden, het werk van de stielman die graag goed, mooi en duurzaam werk aflevert. Die tijd waarin het Volkshuis werd gebouwd en later moest verdwijnen, de schuld van mensen die het geld en de technocratie hun gang lieten gaan. Renoveren volgens de regels van de kunst is een ode aan die tijd waarin we trots en tevreden waren over het resultaat van ons werk, precies waaraan jongeren vandaag het meest behoefte hebben.

——————————

1. Vandaag verdrinken ondernemingen van openbare werken de kasseien liever in cement: veel minder degelijk ‘vlugvlug’ werk, dat het onmogelijk maakt om de kasseien opnieuw te gebruiken.
2. Vuile energie van ongewapend beton = 500 kWh/m3. De productie van 7000 m3 beton verbruikt 3.500.000 kWh: goed voor het verwarmen van een Brussels appartement 200 jaar lang!
3. In de Groenlaan, de geasfalteerde parallelweg op de andere oever, stelde de politie snelheden vast van 164 km/u in de richting van het centrum en van 152 km/u in de richting van de buitenwijken.

Comments

Leave a Reply





*